Gall llawer o bethau wneud i ti deimlo dy fod yn cael dy lethu, neu’n ddideimlad neu’n isel. Ond mae gennym awgrymiadau a syniadau i dy helpu i ymdawelu, i ofalu am dy hun ac i deimlo’n well.
Mae gofalu amdanat dy hun yn golygu gwneud pethau er dy fwyn di i dy helpu i deimlo’n well.
Mae dysgu arafu dy feddyliau a newid sut rwyt ti’n gweld pethau yn gallu dy helpu i wneud y canlynol:
• teimlo’n well ac yn hapusach
• canolbwyntio, astudio neu weithio
• canfod ffyrdd newydd o ymdopi â sefyllfaoedd.
Mae hunanofal yn gallu cymryd amser ac ymarfer. Ond po fwyaf y byddi di’n gwneud hynny, yr hawsaf fydd hi.
5 peth i roi cynnig arnynt
Rho gynnig ar un o’r pethau hyn bob dydd:
• Bod yn garedig wrthyt ti dy hun. Meddylia beth fyddet ti’n ei ddweud wrth ffrind pe baen nhw yn dy sefyllfa di.
• Gwirio dy anghenion sylfaenol. Ystyria a wyt ti’n llwglyd, yn sychedig neu’n flinedig – a bwyta, yfed neu orffwys os oes angen.
• Canolbwyntio ar bethau y funud hon. Os wyt ti’n teimlo’n flin neu wedi dy lethu, tynna dy hun allan o’r sefyllfa drwy oedi am 30 eiliad a theimlo dy draed yn gadarn ar y llawr neu dy gefn yn erbyn cadair.
• Cymryd seibiant. Neilltua amser i wrando ar gerddoriaeth, mynd am dro neu gael sgwrs gyda theulu neu ffrindiau.
• Anadlu’n ddwfn. Cymer 5 anadl ddofn i mewn drwy dy drwyn ac allan drwy dy geg
• Bod yn garedig wrth bobl eraill. Helpa dy hun i deimlo’n falch neu’n dda drwy wneud rhywbeth caredig ar hap fel cynnig golchi llestri, gwneud paned o de i rywun neu fynd ati i wirfoddoli.
• Dysgu dweud na. Meddylia amdanat dy hun cyn pobl eraill – os oes rhywun yn cymryd llawer o dy amser ac mae’n gwneud i ti deimlo dan straen neu wedi cynhyrfu, rho wybod iddyn nhw pan fydd angen seibiant arnat. Edrycha ar ein hawgrymiadau ar gyfer bod yn bendant (Saesneg).
Os wyt ti’n gwegian dan dy feddyliau neu dy deimladau, mae’n gallu helpu os wyt ti’n canolbwyntio ar bethau o dy gwmpas. Rho gynnig ar enwi:
Pan fyddi di’n teimlo dan straen neu’n cael dy lethu, mae’n gallu helpu i ganolbwyntio ar bethau yn y fan a'r lle. Gall canolbwyntio ar dy anadlu, sefydlu dy hun yn y foment neu ganolbwyntio ar dy gorff dy helpu i dawelu a theimlo dy fod yn gallu ymdopi’n well. Treulia ychydig o amser yn gwrando ar bob fideo. Galli eu chwarae gymaint o weithiau ag wyt ti eisiau.
Pan fyddi di’n teimlo’n isel, mae’n gallu bod yn anodd dod o hyd i’r amser i wneud pethau bychain. Ond does dim ots sut wyt ti’n teimlo, mae ffyrdd o atgoffa dy hun i gadw trefn iach.
Gallet geisio:
• gosod nodyn atgoffa ar dy ffôn neu ysgrifennu nodyn i ti dy hun i gymryd seibiant pan fyddi di’n teimlo dan straen
• ymarfer gwahanol awgrymiadau o’r dudalen hon – gall gymryd amser i ddod o hyd i’r hyn sy’n gweithio i ti, felly beth am roi nod tudalen ar y dudalen hon neu ei chadw yn dy locer (Saesneg)
• rhannu syniadau a chael awgrymiadau gan bobl ifanc eraill ar ein byrddau negeseuon (Saesneg).
Un o rannau pwysicaf trefn dy ddiwrnod yw cael cychwyn da. Rho gynnig ar y pethau hyn wrth ddeffro:
Tracia dy hwyliau gyda’r dyddiadur hwyliau yn dy locer (Saesneg) i weld pa bethau sy’n dy helpu i gadw trefn iach.
wedi dod o hyd i rywbeth
GRÊT
i fy nghadw
i fynd
Os wyt ti’n teimlo’n anniogel neu’n methu ymdopi ar dy ben dy hun, mae’n bwysig cael cymorth. Gallet:
• mynd i rywle diogel gydag oedolyn rwyt ti’n teimlo’n ddiogel gydag ef (Saesneg)
• siarad â chwnselydd Childline ar-lein neu drwy ffonio 0800 1111
• ffonio 999 a gofyn am ambiwlans, neu ffonio’r rhif 111 ar gyfer achosion nad ydynt yn argyfwng.
